شتاب‌دهنده‌ها؛ مسیر شکوفایی ایده‌ها و رشد کسب‌وکار

1404-07-10 09:50:34

شتاب‌دهنده‌ها؛ مسیر شکوفایی ایده‌ها و رشد کسب‌وکار

ورود به دنیای استارت‌آپ‌ها، راه شکوفایی استعدادهای بسیاری از افراد است. اما این کار به هیچ وجه ساده نیست. به همان میزان که می‌توان در این زمینه به موفقیت دست یافت، لازم است با عدم اطمینان و قطعیت نیز دست و پنجه نرم کرد.
تهدیدهای بسیاری برای کسب‌وکارهای نوپا وجود دارد که بسیاری از آن‌ها را به سمت شکست می‌برد.هرچند ایده رکن اصلی و مهم تاسیس یک استارتاپ است، اما تنها بسنده کردن به آن و عدم توجه به جنبه‌های مدیریتی و اجرایی ایده، روش مناسبی برای موفقیت یک استارتاپ نیست.
یکی از راه‌هایی که به افراد در اجرایی کردن ایده و پیشرفت آن کمک می‌کند، همراهی شتاب‌دهنده‌ها متناسب با نوع کسب و کار مربوط است.

 

 معرفی شتابدهنده

شتاب‌دهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکت‌های استارتاپی را مهیا می‌سازد. از آنجایی که تعداد قابل توجهی از صاحبان ایده‌ها و نوآوری ها از توانایی و قدرت مالی کافی و یا دانش و شبکه بازاریابی کافی برای توسعه کسب و کار خود برخوردار نیستند، شتاب‌دهنده مجموعه‌ای کامل از خدمات مورد نیاز برای رشد یک کسب و کار نوپا را نظیر منابع مالی، انواع  مشاوره، فناوری‌ها و تجهیزات مختلف و همچنین فضایی را جهت استقرار شرکت نوپا در یک بازه زمانی تقریبا کوتاه در اختیار استارت‌آپ‌های نوپا قرار می‌دهد. شتابدهنده نقش تسهیل‌گری، حمایت از استارتاپ‌ها در ابتدای راه‌اندازی، کاهش ریسک کارآفرینی، بالابردن نرخ موفقیت و سرعت رشد آنها است. در حقیقت اصلی‌ترین رسالت شتاب‌دهنده، تقویت یک استارت آپ (شرکت نوپا) و تبدیل کردن آن به شرکتی است که بعد از خروج از حمایت شتاب دهنده بتواند به تنهایی در بازار رقابت نموده و رشد کند. 
اولین شتاب دهنده در ایالت ماساچوست آمریکا به نام شرکت Y Combinator در سال ۲۰۰۵ میلادی شکل گرفت. شرکت Y Combinator محدودیت زمانی مشخصی را برای کار استارت‌آپ ها ‌مشخص کرده بود. از این رو انواع استارتاپ‌ ها وارد این شرکت شده و بعد از دریافت خدمات مشاوره در دوره زمانی مشخص و خاص، از نهاد خارج می‌شدند. تاکنون شرکت وای کامبینیتر بر روی بیش از ۲۰۰۰ استارتاپ‌ سرمایه‌گذاری کرده که مهم‌ترین آن‌ها شرکت‌های Airbnb و Dropbox می‌باشد. 
شروع به کار انواع شتاب دهنده ها در ایران نیز در سال ۱۳۹۳ شکل گرفت. و در حال حاضر بیش از 100 شتابدهنده در کشور فعالیت دارند.
در واقع خدمات شتابدهی استارتاپ بر روی ایده‌ها و محصولات استارتاپی جدید و خلاق که قدرت عمل بالا و سود بسیاری داشته، سرمایه‌گذاری می‌کنند و با ارائه خدمات مشخص و حمایتی، استارتاپ ها را در مسیر رشد و موفقیت به سمت ایجاد یک کسب‌وکار سودبخش همراهی می‌کنند. از این رو شتاب دهنده ها در ازای ارائه خدمات خود، درصدی از سهام شرکت و کسب‌وکار نوپا را از آن خود خواهند کرد.

انواع شتاب دهنده ها بر اساس حوزه کاری

هر یک از انواع شتاب دهنده ها، یک برنامه و طرح خاص و منسجمی داشته که طبق آن برای استارتاپ ها امکان پیشرفت و رشد را فراهم می‌کند. بر این اساس شتاب دهنده ها با توجه به شرایط و حوزه کاری به چند نوع تقسیم می‌شوند که برخی از آنها عبارتند از:

۱. شتاب دهنده عمومی (Horizontal Accelerators)

شتاب دهنده عمومی بر حوزه‌های خاصی تأکید ندارد و اگر تیم‌های استارتاپی شرایط ورود به مراکز شتابدهی را داشته باشند، می‌توانند برای این مراکز درخواست خود را بفرستند. البته مهم است که بدانیم شرایط ورود به یک شتاب دهنده چیست و چه زمانی برای این کار مناسب است. از این رو این نوع شتاب دهنده ها در حوزه‌های مختلف و متنوعی چون فناوری‌های ابری، محصولات اینترنت نرم‌افزار،  اینترنت اشیا، فناوری‌های ارتباطی و… فعالیت می‌کنند.


۲. شتابدهنده تخصصی (Vertical Accelerators)

شتابدهنده‌های خصوصی با انتخاب یک حوزه خاص مانند سلامت، انرژی، محیط زیست و …. رویکرد متمرکزتری را نسبت به شتاب دهنده‌های عمومی در پیش می‌گیرند و به طور خاص در یک زمینه مشخص فعالیت می‌کنند. در واقع شتاب دهنده‌های تخصصی به دنبال یک موضوع و ایده خاص بوده و می‌خواهند صرفا شرکتشان بر روی ایده خاص که خروجی عالی دارد تمرکز و فعالیت کنند. این نوع شتاب دهنده در مقایسه با دیگر انواع شتاب دهنده ها موفقیت بیشتری کسب کرده است و به دلیل کار تخصصی، توجه بسیاری از افراد و استارتاپ ها را جلب کرده است.


۳. شتاب دهنده مجازی (آنلاین)

با پیشرفت فناوری دیجیتال و قوت گرفتن ارتباطات در فضای آنلاین، دسته دیگری به انواع شتاب دهنده اضافه شده است. در شتابدهنده‌های آنلاین طبیعتا ارائه فضای کار فیزیکی حذف خواهد شد، اما سایر خدمات به قوت خود باقی هستند و ارتباطات مرکز شتابدهی با استارتاپ‌ها روی یک بستر مجازی اتفاق خواهد افتاد. می توان فایده موقعیت مکانی شتاب دهنده مجازی را مهم‌ترین مزیت آن دانست که امکان فعالیت را در سطح بین المللی فراهم خواهد کرد.


۴. شتابدهنده سازمانی


شتاب دهنده های سازمانی، از انواع استارتاپ ها که زیر مجموعه سازمان‌های بزرگ هستند، حمایت می‌کند. از این رو دلیل نام‌گذاری این نوع شتاب دهنده نیز به خاطر وابستگی استارتاپ ها (Startup) به شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ می‌باشد. بر این اساس شتاب دهنده های سازمانی انواع گوناگونی داشته که هر یک برنامه و طرح خاصی را پیگیری می‌کنند و هر یک مدل تجاری مختلفی نیز دارند. 

از این نظر به استارتاپ‌ها توصیه می‌شود که قبل از تصمیم‌گیری برای ورود به یک شتاب دهنده، سؤالات زیر را از خود بپرسند:

چه زمانی باید وارد شتابدهنده شویم؟!

تیم‌های استارتاپی عموما برای ورود به شتاب دهنده‌ها تمایل نشان می‌دهند، این در حالی است که قبل از هر چیز باید درباره ماهیت یک شتاب دهنده و خدماتی که ارائه می‌دهد، اطلاعات کافی به دست بیاورند. از آنجایی که برای شرکت در برنامه‌های شتابدهی باید بخشی از سهام خود را در اختیارشان قرار داد، آشنایی با نحوه فعالیت یک شتاب دهنده، شرایط پذیرش آن و خدماتی که ارائه می‌دهد، از اهمیت خاصی برخوردار است.

آیا کسب‌وکار شما آماده ورود به شتاب دهنده است؟

شرایط ورود به شتاب دهنده برای استارتاپ‌ها تقریبا یکسان است و اکثر شتابدهنده‌ها علیرغم تفاوت‌هایی که ممکن است با یکدیگر داشته باشند، در شرایط شتابدهی تقریبا یکسان عمل می‌کنند. عموما داشتن تیم، رسیدن به محصول اولیه قابل پذیرش، کوچبل بودن و … از جمله مهم‌ترین شرایطی است که برای ورود به یک شتاب دهنده باید در نظر داشته باشیم.

آیا به محصول اولیه قابل پذیرش رسیده‌اید؟

یکی از نکات مهمی که برای ورود به شتاب دهنده ها باید مد نظر قرار داد، داشتن کمینه محصول یا همان mvp است. شتاب دهنده‌ها روی تیم‌های استارتاپی سرمایه‌گذاری می‌کنند که به حداقل محصول رسیده باشند و بتوانند ایده خود را در قالب یک محصول کمینه قابل پذیرش ارائه دهند. بنابراین در نظر داشته باشید که صرف داشتن یک ایده، جایی در مراکز شتابدهی نخواهید داشت.

آیا یک تیم پای کار و منسجم دارید؟

آن چیزی که یک تیم استارتاپی را به موفقیت می‌رساند، تنها ایده یا سرمایه نیست؛ بله داشتن یک تیم منسجم و پای کار اهمیت بیشتری دارد. چرا که مراکز شتابدهی روی افراد تیم شما سرمایه‌گذاری خواهند کرد. برای ورود به یک شتاب دهنده حتما نباید تمام بخش‌های تیم کامل باشد، اما حضور افراد متخصص و کلیدی ضروری است.

آیا برای منتورشیپ تخصصی آماده هستید؟

یکی از نشانه‌های ورود به شتاب دهنده، آمادگی آن تیم برای دریافت خدمات منتورشیپ است. یعنی خدمات مشاوره‌ای تخصصی که برای رفع چالش‌ها و مشکلات کارآمد هستند. برای ورود به یک شتاب دهنده باید آماده دریافت آموزش‌ها و مشاوره‌های تخصصی بود. کسب‌وکار شما باید به حدی از بلوغ رسیده باشد که با چالش‌های جدی روبه‌رو شده باشید و بتوانید سؤالات تخصصی را در حوزه کاری خود مطرح کنید و از خدمات منتورهایی که شتاب دهنده ها ارائه می‌دهند، بهره‌مند شوید.

چه ارزشی را به جامعه ارائه می‌دهید؟

درست است که در مرحله ورود به شتاب دهنده هنوز محصول شما آماده نیست، اما باید مشخص باشد که استارتاپ شما قرار است چه ارزشی را ایجاد کند. مراکز شتابدهی علاوه بر اینکه به محصول شما و تیم‌تان توجه می‌کنند، باید متوجه این نکته هم بشوند که محصول و خدمت شما قرار است چه مشکلی از مردم را برطرف کرده و چه ارزشی را ایجاد کند.

مزیت رقابتی شما چیست؟

در دنیای امروز که کسب‌وکارهای نوپا در حال شکل‌گیری هستند، نشان دادن مزیت رقابتی به سرمایه‌گذاران از اهمیت خاصی برخوردار است. شتاب دهنده‌ها به دنبال فهمیدن این نکته هستند که استارتاپ شما چه مزیت رقابتی را نسبت به سایر رقبا ایجاد کرده است، بنابراین باید بتوانید مزیت رقابتی خود را توصیف کنید.

در شرایط ورود به شتاب دهنده یک سؤال را صادقانه پاسخ دهید: آیا به نظرات تیم شتابدهی، متخصصان و منتورها در مورد تجارت، محصول و رشد کسب‌وکار خود توجه می‌کنید یا خیر؟

از آنجایی که یکی از خدمات شاخص شتابدهنده‌ها منتورینگ و کوچینگ است، مشاوره‌پذیر بوده و کوچبل بودن (coachable)  یکی از نکات مهمی است که برای پذیرش یک تیم استارتاپی مورد توجه خواهند داد.

آیا تحقیقات بازار را انجام داده‌اید؟

برای ورود به یک شتاب دهنده باید تحقیقات نسبتا کاملی نسبت به بازار انجام داده باشید. از جمله شرایط ورود به شتاب دهنده ها مشخص کردن سهم از بازار است، یعنی باید بخشی از بازار را که به عنوان بازار هدف شما است، مشخص کرده باشید.

استارتاپ شما تا چه اندازه مقیاس‌پذیر است؟

اگرچه شتاب دهنده ها روی کسب‌وکارهای کوچک سرمایه‌گذاری می‌کنند، اما یکی از شرایطی که برای ورود به شتاب دهنده در نظر می‌گیرند، مقیاس‌پذیر بودن آن کسب‌وکار است. یعنی بازار بالقوه یک استارتاپ باید پتانسیل آن را داشته باشد که در مقیاس‌های بزرگ‌تری رشد کند.
به همین دلیل نیز یکی دیگر از نکات مهمی که برای شرایط ورود به شتاب دهنده در نظر گرفته می‌شود مقیاس‌پذیر بودن آن است. باید بتوانید به سرمایه‌گذاران نشان دهید که بازاری که در آن فعالیت می‌کند به اندازه کافی بزرگ است تا کسب‌وکار شما در مقیاس بزرگ‌تری رشد کرده و سرمایه بیشتری جذب کند.

کلام آخر

همان طور که شتابدهنده‌ها را معرفی نمودیم شتابدهنده آسا یک شتابدهنده تخصصی در حوزه بازار و صادرات می‌باشد و در صورتی که تمایل به رشد و توسعه کسب و کار خود و کاهش ریسک های آن دارید می توانید از طریق لینک زیر ثبت نام کنید ما با افتخار همراه شما هستیم.

تعداد نظرات : 0